Onderzoekers ontdekken nieuwe therapeutische doelwitten voor MS

Onderzoekers van het Nederlands Herseninstituut (NIN) hebben nieuwe therapeutische doelwitten ontdekt voor Multiple Sclerose (MS). Terwijl huidige behandeling vooral verdere schade voorkomen, kunnen de huidige bevindingen een startpunt zijn voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor weefselherstel in MS.

Multiple Sclerose (MS) is een chronische aandoening waarbij het immuunsysteem ten onrechte het centrale zenuwstelsel aanvalt. Dit leidt tot laesies met lokale ontstekingen. Hierdoor wordt schade aangebracht aan de isolerende schede van de zenuwcellen, beter bekend als myeline. Hierdoor kunnen mensen met MS een groot scala aan neurologische symptomen ervaren, waaronder moeilijkheden met lopen, spraak en zicht.

Er zijn momenteel geen regeneratieve behandelingen voor MS, alleen behandelingen die nieuwe aanvallen vanuit het immuunsysteem kunnen voorkomen. Met financiële steun vanuit de Start2Cure foundation hebben Inge Huitinga en Joost Verhaagen, van het Nederlands Herseninstituut, een samenwerking opgezet met als doel om een regeneratieve gentherapie voor MS te ontwikkelen.

Een nieuwe aanpak

Om potentiële doelwitten te identificeren die herstel kunnen bevorderen, onderzocht Alida Chen, eerste auteur van deze studie, hersenweefsel van een unieke en goed gekarakteriseerde MS-lichaamscohort van de Nederlandse Hersenbank. Deze donoren hadden ofwel goed herstelde myeline, of slecht herstelde myeline in MS laesies.

Chen keek naar de locatie in het brein waar de myeline vanuit zichzelf hersteld was en waar myeline nog actief aan het herstellen was. Ze vond daarbij genen en signaleringsroutes die geassocieerd zijn met myeline-herstel, die potentieel kunnen bijdragen aan het algehele herstelproces. “We zijn niet de eerste die MS bestuderen met behulp van hersenweefsel, maar we zijn wel de eerste die transcriptomische data van MS donoren met verschillende herstelpotentie vergelijken”, legt ze uit.

“MS donoren hebben heel veel verschillende typen laesies”, vult Chen aan. “Deze kunnen geclassificeerd worden op basis van de vorm van de immuuncellen van het centrale zenuwstelsel, beter bekend als microglia.” Het blijkt dat het uiterlijk van deze microglia ook een cruciale rol spelen in het bepalen van het succes van weefselherstel.
“Dit geeft een belangrijke eerste indicatie van waar we precies moeten zoeken naar doelwitten voor toekomstige behandelingen.”

De Start2Cure aanpak

Nu Chen veelbelovende doelwitten heeft geïdentificeerd door laesies te vergelijken met slecht hersteld en goed hersteld myeline, zijn onderzoekers uit de groep van Joost Verhaagen begonnen met geavanceerde virale vectortechnologie, waarmee veilige, inactieve virussen op een cel-specifieke manier deze doelwitten naar de hersenen kunnen transporteren. Hun mogelijkheid om herstel te bevorderen kan daarna worden getest in modellen voor MS.

“Een van onze sterke punten is dat we ons onderzoek starten in menselijk weefsel. Nu hebben we een goed startpunt om deze bevindingen te bevestigen en om verder te gaan ontdekken met behulp van andere methoden, zoals cellen of muismodellen”, legt Chen uit.

Veelbelovende resultaten

Chens bevindingen zijn volledig toegankelijk voor onderzoekers wereldwijd. “Nu we verschillende genen hebben geïdentificeerd die geassocieerd zijn met een hoog myeline-herstelpotentieel, verwachten we dat deze signaleringsroutes en doelwitten een rijke bron van informatie zullen worden, zodat andere onderzoekers ook nieuwe therapieën kunnen ontwikkelen om weefselherstel bij MS te bevorderen,” voegt Chen toe.

“Deze bevindingen zijn klinisch zeer relevant: al onze effectieve behandelingen zijn slechts gefocust op het voorkomen van nieuwe MS-laesies. Er zijn tot nog toe geen medicijnen die bijdragen aan het herstel van beschadigd hersenweefsels die wij, als neurologen, kunnen aanbieden aan MS patiënten. De huidige bevindingen bieden talloze invalshoeken om zulke behandelingen te onderzoeken en mogelijk te ontwikkelen. Dit geeft hoop voor nieuwe therapieën in de toekomst”, vult Joost Smolders, neuroloog aan het Erasmus Medisch Centrum en coauteur van deze studie, aan.

Bron: BRAIN

Bekijk de infographic

Over het Nederlands Herseninstituut

Het Nederlands Herseninstituut (NIN) is een leidende onderzoeksinstituut die ernaar streeft om te begrijpen hoe de neurale circuits onze mentale functies creëren en hoe ze veranderen bij hersenaandoeningen. Het Nederlands Herseninstituut stimuleert de vooruitgang in de neurowetenschappen door innovatief onderzoek, geavanceerde technologie en interdisciplinaire samenwerking te combineren.

Over de Start2Cure foundation

De Start2Cure Foundation is opgericht om op korte termijn de kwaliteit van leven van mensen met progressieve Multiple Sclerose te verbeteren en op de langere termijn genezing van de ziekte dichterbij te brengen. De stichting stelt enerzijds subsidies beschikbaar voor medisch wetenschappelijk onderzoek en anderzijds voor sociaal maatschappelijke initiatieven. Lees meer over de Start2Cure Foundation met behulp van de volgende links:

Home

Herstellen van hersenschade in MS