Gedachten lezen en schrijven via chips in het brein

Wetenschappers worden steeds beter in het uitlezen van hersenactiviteit en het (bij)sturen van deze activiteit door middel van hersenstimulatie. Volgens onderzoekers van het Nederlands Herseninstituut van de KNAW zal dit vele nieuwe mogelijkheden bieden voor het herstel van functies die verloren zijn gegaan door ziekte of een ongeluk. Maar deze technologie zal op de langere termijn ook kunnen worden toegepast op het gezonde brein. De onderzoekers vinden het daarom belangrijk om stil te staan bij de gevolgen voor mens en maatschappij. Dit schrijven zij in een artikel dat op 2 mei is gepubliceerd in het toonaangevende vakblad Trends in Cognitive Sciences. 

Elektroden op elektronische chips in de hersenen kunnen nu al de activiteit in specifieke hersengebieden oppikken. Hiermee kan iemand met een verlamming via zijn ‘gedachten’ een robotarm of een computercursor aansturen. Andersom is het ook mogelijk om via elektronische chips informatie door te geven aan zenuwbanen of het brein. Voorbeelden zijn het cochlea-implantaat, om mensen met een gehoorbeperking weer te laten horen, en diepe hersenstimulatie, om verlichting te brengen bij bijvoorbeeld patiënten met de ziekte van Parkinson.

Verbeterde technologie

Bij de bestaande toepassingen gaat het om relatief eenvoudige hersenprocessen en is de precisie van het lees- en schrijfproces beperkt. Maar onze kennis over hersenprocessen neemt toe en de lees- en schrijftechnieken zullen snel beter worden. Dankzij de verbeterde technologie zullen hersenprothesen voor patiënten efficiënter worden. Maar onderzoekers zullen, afgezien van de vraag of dit wenselijk is, ook gaan nadenken over nieuwe mogelijkheden om de informatieverwerking in de hersenen te verbeteren. Zo zouden gebruikers van een hersenprothese die leest en schrijft rechtstreeks toegang kunnen hebben tot informatie op het internet en zouden zij op nieuwe manieren met elkaar kunnen gaan communiceren. De onderzoekers bespreken de voordelen van deze nieuwe technologie voor patiënten, maar waarschuwen dat de ontwikkeling gepaard moet gaan met waarborgen voor mentale privacy en mentale identiteit.