De rol van microglia in het ontstaan van MS ontstekingen

Marlijn van der Poel, Mark Mizee, Matthew Mason, Mark Mizee, Joost Smolders, Jörg Hamann, Inge Huitinga

MS wordt gekenmerkt door beschadiging van de myeline beschermlaag rondom de zenuwuitlopers, wat leidt tot littekenvorming. Het is bekend dat microglia, de lokale afweercellen en afvalverwerkers in het brein, de myeline opnemen in MS, maar de exacte rol van microglia in het ontstaan van MS ontstekingen is nog onbekend. Om die rol te begrijpen kijken we naar het profiel van microglia in normaal ogend weefsel in het brein van MS donoren. Dit weefsel bevat nog geen ontstekingen, maar we weten dat de microglia al in een gealarmeerde toestand zijn. We veronderstellen dat het activatie proces van microglia in MS in twee stappen verloopt, er is een tweede aanleiding nodig om microglia volledig te activeren. Wij bestuderen het complete activatie proces van microglia in MS om zodoende therapieën te ontwikkelen om deze activatie vroegtijdig in MS te stoppen.

Figuur 1: Stap 1 in de activatie van microglia cellen in normaal ogend hersenweefsel (A: “normal appearing’’). In dit normaal ogende weefsel zitten soms al groepjes microglia cellen die alert zijn (B: pijlen), soms in kleine groepjes bji elkaar (C: pijlen). De aanleiding tot deze activatie kunnen vroege veranderingen in de myeline of in de zenuwuitlopers zijn (D). Walleriaanse degeneratie is wanneer zenuwuitlopers afsterven omdat de zenuwcel stuk is en complement is een manier waarop microglia schade opruimen.

Microglia zijn duidelijk verschillend tussen grijze en witte stof hersengebieden. In normaal ogend witte stof gebieden in MS laten microglia al tekenen zien van myeline opname, wat kan leiden tot demyelinisatie. Microglia in normaal ogend grijze stof gebieden laten daarentegen geen tekenen van myeline opname zien maar zijn wel verhoogd actief. We veronderstellen dat er al kleine veranderingen in de myeline of in de zenuwuitlopers zijn die de microglia alarmeren (Figuur 1). Een tweede trigger door bijvoorbeeld andere cellen van het afweersysteem, de T en B cellen, zou omslag in een uitbreidende actieve demyeliniserende MS ontsteking kunnen veroorzaken.

Dit werk is gefinancierd door de stichting MS Research.