Stel je voor hoe het zou zijn als je de namen van je ouders niet meer zou weten. Of als je opeens niet meer weet waar je bent. Als je ouder wordt, word je vergeetachtiger, maar als die vergeetachtigheid echt ingrijpt op het dagelijkse leven wordt de situatie zorgelijker en kan er sprake zijn van de ziekte van Alzheimer.
Symptomen
Kenmerkend voor de ziekte van Alzheimer is dat het langzaam begint en steeds erger wordt. Het bekendste verschijnsel is geheugenverlies. Verder hebben patiënten ook vaak last van andere problemen zoals vergeetachtigheid en verwarring met tijden en locaties. Het opnemen van nieuwe informatie gaat moeilijker en er ontstaan problemen met praten en schrijven. Denken, oordelen en begrijpen gaat steeds moeilijker en sociale handelingen gaan verloren. Hierdoor is het voor veel patiënten ook moeilijk om nog zelfstandig te leven en hebben zij veel hulp nodig.
Oorzaken van Alzheimer
Bij de ziekte van Alzheimer gaan er zenuwcellen in de hersenen stuk. De meeste onderzoekers denken dat dit komt doordat een eiwit, het zogenaamde beta-amyloïd eiwit, zich ophoopt in de zenuwcellen en steeds groter wordende klonten vormt. Deze klonten worden plaques genoemd. De plaques zorgen ervoor dat de cellen niet goed meer met elkaar kunnen communiceren. Ze bevinden zich eerst in het deel van de hersenen waar herinneringen worden opgeslagen. Daarom is vergeetachtigheid een van de eerste symptomen van de ziekte. Lees meer over de oorzaken van Alzheimer >>
Hoe vaak komt het voor?
In 2018 waren er naar schatting in Nederland 114.300 personen met dementie bekend bij de huisarts. In 70-80% van de gevallen ging het om Alzheimer (Bron: NIVEL Zorgregistraties eerste lijn).
Alzheimer komt vooral voor bij oudere mensen. Eén op de 10 mensen boven de 65 jaar krijgt de ziekte. Bij mensen boven de 85 jaar is dit zelfs 1 op 2. In Nederland hebben naar schatting 200.000 mensen deze aandoening. Hiervan zijn er 8.000 jonger dan 65 jaar. Wereldwijd zijn er ongeveer 20 miljoen mensen met de ziekte van Alzheimer. Verwacht wordt dat het aantal mensen met de ziekte in 2030 is verdubbeld. (Bron: Hersenstichting en Alzheimer Nederland).
Onderzoek naar Alzheimer
Het is dus erg belangrijk dat onderzoekers ontdekken wat er precies gebeurd in de hersenen zodat er mogelijk een medicijn ontwikkeld kan worden. We weten dat de hersenen van alzheimerpatiënten minder goed werken omdat de cellen die informatie dragen verdwijnen. Maar wat er precies gebeurd in de hersenen en waarom is nog onduidelijk. Gelukkig leren we steeds meer over de oorzaken van alzheimer en verkennen we nieuwe manieren om de ziekte te behandelen en het begin ervan uit te stellen.
Omdat Alzheimer blijvende veranderingen in de hersenen veroorzaakt, is het op dit moment nog niet te genezen. Is het dan wel te voorkomen? Onderzoekers hopen dat dit ooit mogelijk zal zijn. Voor nu is het doel het begin zo lang mogelijk uit te stellen; dit zou de gevolgen al beperken, omdat alzheimer sowieso pas op latere leeftijd toeslaat. Het bereiken van een of meer van deze doelstellingen vraagt de inspanning van wetenschappers en artsen overal ter wereld, en ook de financiering voor dit onderzoek zal wereldwijd prioriteit moeten krijgen.
Master the Mind podcast aflevering | ziekte van Alzheimer | Evgenia Salta
Wat is het verschil tussen een brein dat uiteenvalt, zoals bij de ziekte van Alzheimer, en een brein dat opnieuw kan worden geboren en geregenereerd wanneer er iets misgaat? En heeft het brein ook een Ctrl-Alt-Delete functie zoals een computer om zichzelf te resetten? In deze aflevering spreekt onderzoeker Evgenia Salta over neurogenese, neurodegeneratie en de ziekte van Alzheimer. Let op, deze podcastaflevering is in het Engels! Luister je liever in het Nederlands, bekijk dan de podcastaflevering Alzheimer en het brein met Amber Penning.
Meer weten? Lees verder:
Deze tekst is gebaseerd op een artikel van BrainFacts.org – Society for Neuroscience.
Steun ons werk
De Stichting Vrienden van het Herseninstituut ondersteunt baanbrekend hersenonderzoek. U kunt ons daarbij helpen.
Steun ons werk