Afweersysteem van de hersenen in kaart gebracht

Onderzoekers van het Nederlands Herseninstituut en Amsterdam UMC hebben in kaart gebracht hoe T-cellen de hersenen langdurig kunnen beschermen tegen schadelijke virussen. De resultaten van het onderzoek, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications, zijn belangrijk voor het onderzoeken van de rol van het afweersysteem bij verschillende hersenziektes.

AFWEERSYSTEEM

Het afweersysteem beschermt het lichaam tegen infecties en kanker. De zogenoemde T-cellen spelen hierin de sleutelrol. Als T-cellen niet goed zijn afgesteld, kan het leiden tot ontstekingen in onder andere de hersenen. Tot voor kort was er weinig bekend over de eigenschappen van deze cellen in gezonde hersenen. “We hebben nu meer kennis gekregen van de plaats van T-cellen in de hersenen, hoe ze er uitzien, wat ze aan ontstekingsstoffen maken en ook hoe ze onder controle gehouden worden,” zegt onderzoeker en neuroloog in opleiding Joost Smolders.

De onderzoekers hebben twee eiwitten (CTLA-4 en PD-1) gevonden die in grote hoeveelheden op T-cellen zitten. Deze eiwitten, waarvoor aan de ontdekkers dit jaar de Nobelprijs voor Geneeskunde is toegewezen, zijn een belangrijke rem voor T-cellen.

“Als we de normale spelregels beter kennen, waaraan T-cellen in de hersenen zich houden, dan kunnen we begrijpen waarin T-cellen bij hersenziekten hiervan afwijken. Dit kan tot vooruitgang in het begrip en de behandeling van ziekten als multipele sclerose leiden, maar ook bij de behandeling van tumoren in de hersenen.”

HERSENDONOREN

Met financiële steun van de Stichting MS Research hebben de onderzoekers T-cellen uit hersenweefsel van hersendonoren van de Nederlandse Hersenbank (NHB) onderzocht. “Voor het begrip van de rol van het afweersysteem in hersenziekten is een donorprogramma als de NHB van cruciaal belang. De kwaliteit van het materiaal maakt uniek onderzoek mogelijk,” aldus Smolders.